Met het huidige beleid van de Nederlandse overheid gaan we de klimaatdoelen niet halen. Dat blijkt uit de vandaag verschenen Klimaat- en Energieverkenning 2021 (KEV) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). In deze jaarlijkse verkenning kijkt het PBL naar de impact van het vastgestelde en voorgenomen beleid van de overheid op het klimaat. De editie van dit jaar laat zien dat er goede stappen worden gezet maar tegelijkertijd dat de gestelde doelen in het klimaatakkoord helaas nog altijd niet gehaald gaan worden. Windenergie gaat een belangrijke bijdrage leveren, daarom heeft NWEA zes concrete voorstellen die de doelen dichterbij brengen. 

1. Zet hoge doelen voor de komende jaren

De afgelopen 30 jaar heeft Nederland 25% CO2-reductie bereikt (t.o.v. 1990). In de raming van het PBL loopt dit op tot een bandbreedte van 38-48% in 2030. De komende 10 jaar moeten wij de reductie dus nog met 1-11%-punt oftewel 3-25 Mton verhogen om ons doel van 49% CO2-reductie te halen in 2030. Dit betekent een forse versnelling. Hoge langetermijndoelen zetten voor duurzame energie helpt hierbij. Deze geven veel zekerheid aan de marktpartijen zodat zij durven te investeren. Het Verenigd Koninkrijk doet dit met hun doel voor 40 GW wind op zee in 2030.

2. Laat het plafond van 35 TWh in de SDE++ voor hernieuwbaar op land los

Het gaat goed met de groei van de energieproductie uit zon op dak en -land en wind op land. In de  RESsen wordt hard gewerkt om ruimte te vinden en dat lukt gelukkig op veel plekken. Heel veel mensen, bedrijven en organisaties zijn enthousiast aan het werk voor een duurzaam Nederland. De groei van wind en zon is ook hard nodig om aan de verwachte vraag naar extra hernieuwbare elektriciteit vanuit de industrie, mobiliteit en gebouwde omgeving te voldoen. Tot onze verbazing dreigt nu echter vanuit de SDE++ een stop op subsidie voor projecten; ook waar deze projecten met maatschappelijke en politieke acceptatie ontwikkeld en vergund zijn en er ruimte is op het net. Een start-stop-beleid dreigt, met alle risico’s en onzekerheid die daarbij horen. Laat het plafond los en zorg dat via de SDE++ wind- en zonprojecten mogelijk blijven.

3. Help de industrie met het elektrificeren van hun processen

De industrie verduurzamen levert potentieel een grote CO2 besparing op. De industrie heeft aangegeven wel te willen, maar nog tegen vele barrières aan te lopen zoals inflexibele productieprocessen, hogere marktprijzen voor elektriciteit dan gas en verouderde wetgeving waardoor niet duurzame opties goedkoper zijn. Daarom moet er snelheid gemaakt worden en dat vraagt overheidsregie. Daarbij is voor wind de extra vraag naar duurzame elektronen goed voor de businesscase. Zorg er dus voor dat deze drempels zo snel mogelijk worden weggewerkt om twee vliegen in een klap te slaan; én meer groene windstroom én minder uitstoot bij de industrie. De windsector en industrie werken hier vanuit hun kant al bij samen in de coalitie Wind meets Industry

4. Zorg voor een terugvaloptie mocht de vraag niet snel genoeg groeien

De timing in de groei van de vraag naar duurzame elektriciteit laat zich slecht voorspellen. Elektrificatie groeit hard de komende jaren, maar wanneer deze projecten precies gerealiseerd zijn is niet bekend. Het koppelen van extra aanbod aan extra vraag betekent dan ook dat de uitrol van meer windenergie kan stagneren. Dat is simpel op te lossen als de overheid zorgt voor een terugvalsysteem voor ontwikkelaars zodat de uitrol gewoon doorgaat. Er zijn meerdere oplossingen die als terugvalsysteem kunnen dienen. Met zo’n systeem groeit het aanbod gestaag vanwege de langjarige zekerheid die het geeft voor ontwikkelaars en financiers. Bijkomend voordeel is dat die zekerheid de financieringskosten heel laag houdt, en daarmee de prijs van wind op zee, WindEurope legt simpel uit hoe dat werkt.

5. Zorg sneller voor meer tenders op Rijksgronden

In het Rijksprogramma OER worden uit 80 zoekgebieden 40 tenderlocaties die binnen de Ruimtelijke visies van de RESsen passen gereed gemaakt tussen nu en 2023. Als de RESsen dit actief oppakken kan dit een significante versnelling van de invulling van de RES-opgave van 35 TWh opleveren (of meer als het doel verhoogd wordt).

6. Laat netbeheerders nu vast beginnen met investeren in duurzame infrastructuur

Het aanbod van duurzame energie zal de komende jaren sterk groeien. Zorg ervoor dat het elektriciteitsnet hier alvast op wordt voorbereid. Dat kan door netbeheerders meer ruimte te geven om proactief te investeren op locaties waar zij de kans groot achten dat een netuitbreiding nodig gaat zijn. Bijvoorbeeld door TenneT nu vast opdracht te geven om het net op zee uit te breiden met 6 GW extra. En door op land vast de hoofdinfrastructuur te versterken.

Door de aanpak van deze zes punten kan de windsector de komende jaren grote stappen zetten. De windsector werkt aan innovatie, efficiency en gedegen businesscases. Echter, het is een schakel in het grotere systeem waarbij het essentieel is dat de overheid helpt om deze transitie te faciliteren en regisseren. Alleen dan blijft het tempo erin en komen de doelen van het klimaatakkoord de komende jaren in zicht, en kunnen we ook gaan kijken naar de extra vraag die nodig is vanuit Europa.