Bouwen aan de brug, terwijl we eroverheen lopen’ zo heet het advies van Greetje Bos dat vandaag is verschenen. Hierin beschrijft Bos de noodzaak en het perspectief voor de extra bijdrage die wind en zon op land gaat leveren aan de klimaatdoelstellingen. Jan Vos, voorzitter NWEA: “De windsector staat klaar om de rol van transitieleider op zich te nemen. Wij vragen de overheden om het advies op te volgen en perspectief te bieden.”

Dat wind op land noodzakelijk is voor het halen van de CO2-doelstelling in 2030, concludeerde ook de werkgroep Extra Opgave afgelopen zomer al. Dit advies bevestigt die conclusie en gaat in op de uitdagingen die daarvoor moeten worden opgepakt.

In het advies wordt geconcludeerd dat er veel potentie is, maar dan moet er wel aan vijf randvoorwaarden moet wordenvoldaan:

1. Omgaan met netcongestie. Het Rijk, decentrale overheid en netbeheerders moeten volgens Bos erop sturen dat hernieuwbare opwek het energienet zo min mogelijk belast. “Stimuleer meer flexibele, intelligente en lokale energiesystemen die minder afhankelijk zijn van het energienet.”
2. Elkaar houden aan gemaakte afspraken. Bestuurders en volksvertegenwoordigers laten volgens Bos soms een terugtrekkende beweging zien. “Het is belangrijk dat er een duidelijk boodschap van het Rijk is over wat nodig is en waarom. Het is nodig dat bestuurders elkaar onderling aanspreken op en het naleven van de gemaakte afspraken.”
3. Investeer in begrip en acceptatie en verdeel lasten en lusten
Het is belangrijk dat het Rijk een consistente boodschap afgeeft over de noodzaak van het opwekken van duurzame elektriciteit op land, volgens Bos. De uitvoering moet volgens Bos eerlijk en rechtvaardig met aandacht voor lasten en lusten.
4. Laat plafond van 35 TWh bij SDE++-subsidie los. Met dit plafond wordt de investeringszekerheid aangetast, volgens Bos. “Er is duidelijkheid nodig over de toekomst van deze subsidie,” volgens Bos. “Dat biedt de overheid ook de mogelijkheid om te blijven sturen op bijvoorbeeld netcapaciteit.”
5. Samenwerken en versnellen. Overheden moeten continu samenwerken en energie moet een integraal onderdeel worden van de ruimtelijke puzzel, volgens Bos. “Gebruik deze samenwerking om capaciteit effectief in te zetten en procedures te versnellen.”

NWEA: Hef het plafond van 35 TWh op

Het loslaten van het plafond van 35 TWh is conform de motie Bontenbal die de Tweede Kamer in april dit jaar heeft aangenomen. Jan Vos, voorzitter van NWEA, vindt dit een belangrijk punt: “De Kamer heeft zich duidelijk uitgesproken. De minister moet het advies van mevrouw Bos omarmen, de wens van de Kamer opvolgen en helder uitspreken dat dit plafond definitief wordt opgeheven.“

Ruimte voor groei

“Dit advies biedt veel ruimte voor verdere groei van windenergie op land,” volgens Vos. “Tegelijk schetst Greetje Bos heel duidelijk dat de overheid perspectief moet bieden en dat overheden elkaar aan de gemaakte afspraken moeten houden. Wij zien dat de steun voor de energietransitie de afgelopen tijd is gegroeid. Zo laat recent opinieonderzoek zien dat sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, 30 procent van de Nederlanders positiever tegenover de energietransitie staat.  Ruim een derde van de mensen wil meer windmolens en zonneparken in de eigen gemeente. De windsector staat klaar om de rol van transitieleider op zich nemen, wij vragen de overheden om dit advies op te volgen en perspectief te bieden.”