Het energiesysteem van de toekomst zal veel meer elektriciteit moeten verwerken dan het huidige systeem. Op dit moment gebruiken we 120 TWh energie, maar we verwachten dat dit snel zal stijgen naar circa 200 TWh in 2030. Jan Vos, voorzitter NWEA: “In de toekomst zullen we meer elektriciteit afnemen én meer elektriciteit duurzaam gaan opwekken. We gaan elektriciteit over langere afstanden vervoeren, omdat opwekfaciliteiten afhankelijk zijn van de natuurlijke locatie: is daar genoeg zon, wind of warmte om elektriciteit te kunnen produceren?”

 

Op 2 februari is er een debat in de Tweede Kamer over de systeemtransitie en het klimaatbeleid na 2030. Onder andere het Nationaal Plan Energiesysteem staat op de agenda. NWEA schreef samen met Natuur & Milieu, Engie, de Consumentenbond, NVDE, Holland Solar en Vemobin een brief aan de Kamerleden. Hierin doen de organisaties een aantal concrete voorstellen. Zo pleiten ze voor kortere procedures, systeemintegratie bij grootschalige projecten, inzetten op vraagsturing, congestiemanagement en een nieuwe vorm van garantie.

Kortere procedures
De huidige procedures leiden tot veel vertraging, ze moeten korter. Jan Vos, NWEA: “Ook bij windprojecten zien we dat procedures tot veel onnodige vertraging leiden. Dit kunnen we ons echt niet veroorloven.” Voorgesteld wordt om procedures in te korten, zonder dat het ten koste gaat van natuur en leefomgeving. Bijvoorbeeld door vroegtijdige inspraak van belanghebbenden, een maximale tijdsnorm voor vergunningsprocedures en het instellen van juridische en ambtelijke expertteams.

Systeemintegratie standaard onderdeel van grootschalige energieprojecten
Bij grootschalige energieprojecten, zoals windparken op zee, moet standaard aandacht zijn voor systeemintegratie. Zo kan rekening worden gehouden met hoe de opgewekte elektriciteit en warmte wordt opgenomen in het bestaande energiesysteem via opslag en hoe grote afnemers flexibel kunnen afnemen. Vos: “Systeemintegratie is essentieel in deze energietransitie. We zien dat het ook bij de uitgifte van tenders een steeds grotere rol gaat spelen. En dat is goed. Hoe duurzamer, hoe beter.”

Inzetten op vraagsturing en congestiemanagement
We moeten meer en beter inzetten op vraagsturing en congestiemanagement. Om dit mogelijk te maken moet in de Energiewet worden geregeld dat netbeheerders nieuwe contractvormen kunnen aanbieden, zoals capaciteitscontracten en cable pooling. Vos: “Zo kunnen we nog efficiënter en beter gebruikmaken van het net.”

Een vorm van garantie
De minister onderzoekt hoe de opvolger van de SDE++ er uit zou kunnen zien voor hernieuwbare elektriciteit uit wind en zon. Vos: “Het is belangrijk dát er een vorm van garantie komt.” Eén van de mogelijkheden volgens de ondertekenaars van de brief zou bijvoorbeeld een contract for difference kunnen zijn. Dit zou beter aan kunnen sluiten bij de dynamiek in de industrie, waar verduurzaming geen winstmodel is, maar een licence to operate.