Dit artikel is onderdeel van een serie van vier artikelen over geluid en windturbines. Lees de andere artikelen via deze pagina.

Als windmolens draaien maken ze geluid. Als je dat bij de bron meet schommelt dit, afhankelijk van het type windturbine, tussen de 103 en 105dB. Op een afstand van 250 meter is dat nog maar 45dB en op een afstand van 500 meter 39dB. Geluid speelt een belangrijke rol bij de planning en realisatie van windturbines. De overheid heeft normen opgesteld om hinder te beperken. Ieder land hanteert zijn eigen methodiek en normenstelsel. Er is daarom geen uniformiteit in de geldende regels. Zelfs binnen landen treden belangrijke verschillen op, zoals tussen Vlaanderen en Wallonië en tussen Duitse deelstaten.

Twee methodieken

De wijze waarop geluidsnormen internationaal gedefinieerd zijn lopen uiteen.

In het kort: er zijn twee verschillende maten die gehanteerd worden. Lden en LAeq.

• Lden (Level, day, evening, night) is het gemiddeld geluidsniveau voor de dag-, avond-, en nachtperiode berekend over een geheel jaar. Het gemiddelde geluidsniveau in Nederland is begrensd op 47dB. Aanvullend wordt hierbij Lnight gebruikt voor het gemiddelde geluidsniveau voor de nachtperiodes gedurende een jaar. Dit is begrensd op 41dB.

• De tweede maat is LAeq: het equivalente geluidsniveau (LAeq). Deze maat wordt internationaal het meest gebruikt. De maat Lden en Lnight zijn overigens gebaseerd op de LAeq en hierdoor sterk aan elkaar gerelateerd.

Omdat er twee verschillende maten zijn, is het lastig deze te vergelijken. Om toch een idee te idee te geven van de verhouding: het toegestane geluidsniveau van 41Lnight in Nederland staat gelijk aan zo’n 43dB tot 45dB LAeq. Hoe hard klinkt dat geluidsniveau? Vergelijkbare geluidsniveau’s die worden genoemd zijn een koelkast op 1 meter afstand, of het geluid van een zachte regenbui.
<
Verschillende geluidsniveaus van verschillende bronnen. Bron: Jurgen Gaeremyn, Wikipedia.

Nog meer verschillen

Naast verschillende methodieken, zijn er nog meer verschillen tussen landen, zoals:

• Onderscheid tussen toegestane geluidsniveaus gedurende de dag en de nacht.
• Onderscheid tussen het platteland en de stad.
• Onderscheid tussen hoe je naar de stad kijkt. Sommige landen staan in de stad minder geluid toe (want er wonen meer mensen en dat geeft dus meer overlast), waar andere landen juist meer geluid toestaan in de stad want er is al meer geluid in de stad, dus geluid van windturbines (en andere bronnen) valt veel minder op.

De Nederlandse aanpak

In Nederland is gekozen van een norm van 47dB Lden en 41dB Lnight. Die 41dB Lnight komt zoals gezegd overeen met een LAeq van 43 tot 45dB. Hiermee is de Nederlandse norm vergelijkbaar met de Duitse, Deense en Vlaamse normen voor woningen in landelijke gebieden, de Vlaamse normen voor woningen binnen 500 meter van een industrieterrein en de Waalse norm buiten de zomerperiode. In bijvoorbeeld Denemarken en Duitsland gelden voor de nachtperiode in woonwijken strengere regels (zie figuur 1 en 2 voor een internationaal overzicht).

De meest voorkomende grenswaarde voor het geluidsniveau van windturbines ligt tussen de 39dB en 45dB. De Nederlandse grenswaarden bevinden zich aan de bovenkant van deze bandbreedte. Hiermee heeft Nederland niet de strengste, maar ook niet de soepelste geluidsnormen.

Bron: Koppen, 2015

Bron: Koppen, 2015

Bron: Koppen, 2015

Meer factsheets over geluid

Deze factsheet maakt onderdeel uit van onze serie over geluid. Lees ook onze andere artikelen:

• Hoe zit het met laagfrequent geluid (LFG) en windturbines?
• Minimumafstand tussen windturbine(s) en woningen?
• Windturbines en gezondheid omwonenden

Dit artikel is onderdeel van een serie van vier artikelen over geluid en windturbines. Lees de andere artikelen ook via deze pagina.