Actiegroep WindAlarm Amsterdam heeft een position paper gelanceerd met daarin twaalf argumenten waarom zij van mening zijn dat de geluidsnorm voor windturbines moet worden aangescherpt. Wij hebben deze argumenten inhoudelijk bekeken en voorzien deze hieronder van onze reactie, inclusief wetenschappelijke onderbouwing.
- De huidige geluidsnorm voor windturbines is een verruiming van de oude norm.
Hardnekkig misverstand. De beleidsomzetting was gemiddeld neutraal, kortom er zijn altijd situaties te vinden waar de norm iets ruimer is geworden, er zijn dus ook situaties waar deze iets strenger is geworden. Dit is door ministers al diverse malen uitgelegd aan de Kamer. O.a. in het debat over de aanpassing van de norm zelf.
- De huidige geluidsnorm is het resultaat van een belangenafweging tussen windenergiepotentieel en gezondheid en is doorgeslagen naar energiebelangen.
Bij het vaststellen van normen worden altijd verschillende belangen afgewogen. Of de balans voor de norm voor windmolengeluid doorslaat naar de energiebelangen én de brede maatschappelijke wens om klimaatbeleid te voeren is niet objectief te bepalen. Vast staat wel dat de geluidsnorm grosso modo gelijk is aan die van wegen, spoor e.d.
- Het RIVM adviseerde in 2009 een strengere geluidsnorm vanwege voorziene gezondheidseffecten.
Hoe dit precies zit is aan het RIVM. Wel is er vanuit Brussel (EU) aangedrongen op het hanteren van Lden normering voor alle geluidbronnen. Omdat hiermee beter een dosis-effect relatie te geven is volgens Brussel. Windturbines zijn daarbij als eerste bronnen aangewezen.
Het is overigens niet heel consequent om recente RIVM-rapporten af te wijzen omdat die niet meer actueel zouden zijn maar wel te wijzen op een RIVM-advies uit 2009.
- TNO voorzag in 2008 al ernstige hinder en slaapverstoring bij de huidige geluidsnorm.
Dat er mensen overlast kunnen ervaren van windmolens (en andere geluidsbronnen) bestrijdt niemand. Met de huidige norm wordt er vanuit gegaan dat ongeveer 9% van de omwonenden ernstig hinder kan ervaren. Dat is voor wind, spoor, wegen etc dus grosso modo hetzelfde. Zie ook punt 2. Dus inderdaad kunnen er mensen zijn die (ernstig) gehinderd worden door windmolengeluid. Waar mogelijk probeert de windsector daar wat aan te doen maar nul overlast op alle locaties is een illusie.
- De Nederlandse geluidsnorm behoort tot de slechtste van Europa.
Nee, Nederland zit ergens in de middenmoot. Zie: Geluid & windturbines Archieven | NWEA
- Windturbinegeluid is 3x hinderlijker dan geluid van weg- of railverkeer.
Wetenschappelijk is vastgesteld dat windturbinegeluid als hinderlijker wordt ervaren dan weg (en weg hinderlijker dan spoor). Daar is in de normering echter al rekening mee gehouden. Windturbinegeluid kent daarom ook de strengste jaargemiddeld norm in Nederland. Dus de uitspraak is feitelijk waar maar tegelijk ook suggestief omdat bovenstaande context ontbreekt.
- De Lden / Lnight methodiek is ongeschikt en niet bedoeld voor windturbines.
De onderbouwing van deze stelling is dat deze methodiek ongeschikt zou zijn en dat de Europese Commissie dat ook vindt. Dat blijkt echter niet uit het document waar naar wordt verwezen. In de richtlijn op pagina 2: “Deze richtlijn is van toepassing op omgevingslawaai waaraan mensen in het bijzonder in bebouwde gebieden, in openbare parken en andere stille gebieden in agglomeraties, in stille gebieden op het platteland, nabij scholen, ziekenhuizen en andere voor lawaai gevoelige gebouwen en gebieden worden blootgesteld.”
En inderdaad kan er gekozen worden voor een aanvullende geluidsbelastingsindicatoren als het geluid aan bepaalde karakteristieken voldoet. En uit dat rijtje heeft Windalarm ‘toevallig’ die punten geselecteerd die suggereren dat voor windenergie hier onder valt. Als de hele lijst (p. 8) wordt bekeken ontstaat een ander beeld.
- De Lden / Lnight methodiek leidt tot forse periodieke overschrijdingen en overlast.
Het klopt dat de Lden-systematiek werkt met een jaargemiddelde, in theorie zouden er dus hoge pieken en periodes van stiltes kunnen zijn. Maar in de praktijk produceren windmolens geen extreem hoge ‘momentane’ geluidspieken. Anders dan bijvoorbeeld weg en zeker spoor waarbij dat wel kan gezien de vaak korte afstanden (woningen gelegen pal langs (spoor)wegen en de grotere fluctuaties in verkeersstromen. Bij windturbines zullen in de praktijk die precies op de Lden47 contour liggen maximaal 45-46 dB(A kunnen ‘veroorzaken’. Bij wegverkeer kan dat vaak substantieel hoger zijn (tot wel 80 dB(A)).
- De Lden / Lnight methodiek is in de praktijk niet handhaafbaar.
Dat kan prima en zelfs beter dan bij andere geluidsbronnen. Want het meten van bronsterktes van windturbines gaat veel makkelijker dan bronsterktes van bijvoorbeeld wegverkeer.
- Het huidige RIVM standpunt dat gezondheidseffecten door hinder zijn weg te nemen door participatie is onhoudbaar en onethisch.
Wat RIVM stelt is dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mensen die positiever tegenover windenergie staan er minder hinder van ondervinden. Het is natuurlijk wel zo dat als je hinder ondervindt (of daar bang voor bent) je niets kunt met dit advies. Het is hetzelfde als tegen iemand roepen: ‘doe spontaan’. Maar beleidsmakers en tegenstanders zou je op basis van deze wetenschap kunnen adviseren om mensen i.p.v. angst aan te jagen beter een goed proces in te richten. Daarmee vergroot je de kans dat er in de praktijk minder hinder wordt ervaren.
- Er is voldoende casuïstiek én overtuigend wetenschappelijk bewijs dat windturbines tot gezondheidsschade leiden. Een nationaal gezondheidsexperiment is onverantwoord!
Deze stelling volgt niet uit de recente RIVM-overzichtstudie. Vaak wordt verwezen naar uitspraken van Audioloog Jan de Laat. Het probleem is dat zijn aangekondigde onderzoek dat deze conclusie zou trekken (nog steeds) niet is gepubliceerd. Kortom, niemand kan op dit moment zijn uitlatingen controleren.
- Het EU Hof van Justitie geeft aan dat de EU richtlijnen voor milieu worden geschonden: de Nederlandse geluidsnorm is niet MER getoetst.
Dit gaat over het zogenaamde Vlarem II-arrest. Dat is een (complexe) juridische kwestie. Die is van toepassing op Vlaanderen, het is nog onduidelijk of de Nederlandse rechter meegaat in dit oordeel. Momenteel is dit arrest ingebracht in een aantal vergunningsprocedures voor nieuwe windprojecten bij de Raad van State (RvS). Mocht de RvS besluiten dat de regels juridisch beter verankerd moeten worden dan zegt dat nog niets over de vraag of de geluidsnormen inhoudelijk ook niet afdoende zouden zijn. Kortom, de uitspraak klopt technisch maar de suggestie die er vanuit kan gaan (namelijk dat het Europese Hof vindt dat de Nederlandse geluidsnormen voor windturbines niet voldoen) klopt niet.
Meer lezen over geluid en windenergie? Kijk dan op deze pagina voor een overzicht van onze artikelen over dit onderwerp.